بررسی حقوقی ضمانت اجرای بازگشت مبلغ رهن (ودیعه مسکن) در قرارداد اجاره

یکی از چالش‌های همیشگی در روابط موجر و مستأجر، موضوع بازگشت مبلغ رهن است. با توجه به افزایش چشمگیر قیمت مسکن و به تبع آن مبالغ ودیعه، این مسئله به دغدغه اصلی بسیاری از مستأجران تبدیل شده است. در این نوشتار ، ضمن بررسی ابعاد حقوقی موضوع، راهکارهایی برای تضمین بازگشت مبلغ رهن و کاهش ریسک‌های احتمالی برای مستأجران ارائه خواهد شد.

🔹️اولین و مهم‌ترین گام برای تضمین بازگشت مبلغ رهن، تنظیم دقیق و جامع قرارداد اجاره است. این قرارداد باید به عنوان یک سند حقوقی، تمامی توافقات بین موجر و مستأجر را به طور شفاف و دقیق مشخص کند. برخی از نکات مهم در تنظیم قرارداد اجاره عبارتند از:

۱_ تعیین دقیق مبلغ رهن: مبلغ رهن به صورت عددی و ریالی به طور واضح در قرارداد ذکر شود.

۲_شرایط بازگشت رهن: شرایط بازگشت رهن (مانند زمان بازگشت، کسر هزینه‌های احتمالی و ...) باید به صورت شفاف و بدون ابهام مشخص شود.

۳_وجه التزام: تعیین وجه التزام مناسب برای تأخیر در پرداخت رهن می‌تواند به عنوان یک ضمانت اجرایی قوی عمل کند.

۴_تهیه چند نسخه از قرارداد: قرارداد اجاره باید در چند نسخه تنظیم شود و هر دو طرف یک نسخه از آن را امضا کنند.

🔹️روش پرداخت رهن نیز می‌تواند در بازپس‌گیری آن مؤثر باشد. برخی از روش‌های رایج عبارتند از:

۱_پرداخت به صورت چک تضمین‌شده: این روش به عنوان مدرکی برای اثبات پرداخت مبلغ رهن به حساب می‌آید و در صورت عدم پرداخت، مستأجر می‌تواند با مراجعه به بانک، نسبت به پیگیری چک اقدام کند.

۲_استفاده ازحساب‌های سپرده: سپرده‌گذاری مبلغ رهن در حسابی به نام موجر و با توافق طرفین، می‌تواند به عنوان یک ضمانت اجرایی عمل کند.

۳_پرداخت نقدی: پرداخت نقدی رهن، به دلیل عدم وجود مدرک مکتوب، می‌تواند در اثبات پرداخت در آینده مشکل‌ساز شود.

🔹️در صورت عدم پرداخت مبلغ رهن توسط موجر، مستأجر می‌تواند به روش‌های زیر اقدام کند:

۱_تعیین تکلیف در شورای حل اختلاف: مستأجر می‌تواند با مراجعه به شورای حل اختلاف، دعوای مطالبه وجه رهن را مطرح کند.

۲_طرح دعوی در دادگاه: در صورت پیچیدگی موضوع یا عدم حصول نتیجه در شورای حل اختلاف، مستأجر می‌تواند به دادگاه مراجعه کند.

۳_مطالبه خسارات ناشی از تأخیر: علاوه بر مبلغ اصلی رهن، مستأجر می‌تواند خسارات ناشی از تأخیر در پرداخت رهن را نیز مطالبه کند.

🔹️نکات مهم

مشاوره حقوقی: قبل از تنظیم قرارداد اجاره و در صورت بروز هرگونه اختلاف، بهتر است از مشاوره حقوقی  وکیل متخصص در زمینه املاک استفاده کنید.

حفظ مدارک: تمامی مدارک مربوط به قرارداد اجاره، پرداخت رهن و صورتجلسه تحویل ملک را به دقت نگهداری کنید.

پیگیری مستمر: مستأجر باید به صورت مستمر پیگیر مطالبات خود باشد و در صورت نیاز، اقدامات قانونی لازم را انجام دهد.

♻️: جمع بندی 

بازگشت مبلغ رهن از موجر، حق قانونی مستأجر است و در صورت بروز اختلاف، مستأجر می‌تواند با استفاده از راهکارهای قانونی، حقوق خود را پیگیری کند. تنظیم دقیق قرارداد اجاره، انتخاب روش مناسب برای پرداخت رهن و پیگیری مستمر از جمله اقداماتی است که می‌تواند به مستأجر در این زمینه کمک کند.

✍مهدی رهنما

🔹️منابع :

قانون مدنی: مواد مربوط به اجاره و عقود معین

قانون آیین دادرسی مدنی: مواد مربوط به دعاوی مالی

قانون روابط موجر و مستأجر