سیستم مدیریت پورتال پایگاه خبری نشاط شهر

به گزارش نشاط بهار؛ مجید ریحانی مدیر عامل شرکت سیب زمینی کاران بهار در ابتدا گفت: استان همدان سالیانه حدود یک میلیون تن سیب زمینی تولید می‌کند که شایان ذکراست از نظر میزان تولید، رتبه اول کشوری را دارا می باشد و ۳۰ درصد این مقدار در شهرستان بهار تولید میشود و ما کشاورزانِ سیب زمینی کار عامل تولید، باعث اشتغال و امنیت غذایی هستیم.

کشاورز ما هنوز محصول خودرا به قیمت چندسال پیش می‌فروشد!

وی در ادامه افزود: سیب زمینی محصولی است که طی دوره های ۵-۴ ساله خودی نشان می‌دهد و کشاورزان را که جای خود، حتی پزشک و مهندس و نقاش و بقال را شیفته  خود کرده واز این مزرعه به آن مزرعه، ازاین شهر به آن شهر درپی خود می کشاند و گاهی اوقات این فراق وآن بازار خوب به قدری طولانی میشود که درنهایت تبدیل به سرابی میشود ودیگر رمقی برای ادامه باقی نمی ماند و سوال اینجاست چرا باید اینگونه باشد که هر شخصی که خود اراده کرد وبه هر مقدار که خواست اقدام به کشت سیب زمینی نماید؟!

ریحانی در ادامه تصریح کرد: با شیوه های  کنونی زراعت سیب زمینی  و در اثر خرد شدن اراضی کشاورزی، فرسوده بودن ماشین آلات، کارایی پایین سیستم‌های  آبیاری، ضایعات بالای محصول وکاهش یا قطع یارانه های دولتی، عدم باز شدن بسته های حمایتی از سوی دولت، افزایش بسیار شدید قیمت نهاده های(کود،سم،بذر و سوخت) هزینه های تولید به شدت افزایش یافته است و این در حالیست که با این همه افزایش هزینه، کشاورز ما هنوز محصول خود را به قیمت چند سال پیش خود به فروش می رساند . 

مدیر عامل شرکت سیب زمین کاران بهار عنوان کرد: یکی از روش های جلوگیری از زیان   کاهش هزینه های تولید، به وسیله افزایش  بهره وری تولید در واحد سطح می باشد که برای دستیابی به این هدف، نیاز به بازنگری و به روز رسانی کلی در شیوه های آبیاری، ماشین آلات کشاورزی و ادوات مربوطه و نحوه انبارداری و نحوه استفاده از سموم و کود،  استفاده  ارقام بذری جدید گواهی شده و استفاده از بسیار عوامل موثر دیگر  دارد، اما  نکته قابل تأمل اینجاست برای کشاورز ما دیگر توانی جهت به روزرسانی نمانده؛ عده زیادی  از کشاورزان ما حتی برای تعمیر همین دستگاه ها و سیستم های قدیمی نیز درمانده اند! البته در تعدادی  از امور فوق  منجمله احداث سردخانه ها و انبارهای فنی، صنایع سرت وبسته بندی با حمایت دولت و تلاش کشاورزان قدمهای بسیار خوبی برداشت شده است، اما شواهد امر و اوضاع  نشان می دهد این قدمها خوب بودهاند اما کافی نیستند! بدیهی است این تغییر و تحولات میسر و محقق نخواهد شد مگر اینکه کشاورز سیب زمینی کار، ماحاصل واقعی و نتیجه عادلانه  تلاش و دسترنج خود را ببیند و آنچنان که در چند سال اخیر شاهد آن هستیم، نگران فروش محصول خود نباشد.

هیچگاه درتولید سیب زمینی تعادل بین عرضه و تقاضا وجود نداشته مگر..

وی افزود: در باب چالشهای موجود در بازار  سیب زمینی  وراهکارهای رفع آن سخن بسیار به میان امده است، اما موردی که آشکار است دربسیاری ازسالها سطح زیرکشت و میزان تولید سیب زمینی در داخل کشور مازاد برنیاز مصرف داخلی،  مصرف بذر،  مصرف صنایع و صادرات می باشد؛ تولید سیب زمینی بیش از تقاضا باعث التماس درفروش می شود، وقتی محصولی که باصرف منابع ارزشمند آبی و خاکی وسرمایه کشاورزتولید شده است فروش و صادراتش التماسی شد، کار گره خواهد خورد واز این وضعیت، دولت، کشاورز و مردم همه آسیب خواهند خورد؛ هیچگاه در تولید سیب زمینی تعادل بین عرضه و تقاضا وجود نداشته مگردر سالهای اندکی که به صورت ناخواسته میزان کشت پایین بوده یا به دلیل باران، سیل، سرمازدگی و یا آفت ایپدمی  میزان تولید کاهش پیدا کرده است.

ربحانی اذعان کرد: حال باوجودهمه توانمندی‌ها وکارهای انجام شده، وجود  نواقص و مشکلات که دلیل عمده آن عدم کنترل سطح زیر کشت میباشد عرصه رابر کشاورزان تنگ کرده است؛ برای نجات منابع آبی و خاکی کشور در عین حفظ منافع کشاورزان و تولید کنندگان چه راهکارهایی جهت پیش بینی و کنترل سطح زیر کشت  باید در پیش گرفت؟ نقشه راه چیست؟

در ادامه به شرح راهکارها در دو بخش دولتی و تشکل ها خواهیم پرداخت:

۱-بخش دولتی: مهمترین ایراد که منشأ بسیاری از مشکلات می باشد، عدم برنامه ریزی مدون، کارا، عملیاتی و دارای ضمانت اجرایی  در سطح کلان کشوری و درمرحله بعد، عدم اجرای برنامه درسطوح پایین دولتی است؛ در حال حاضر تولید سیب زمینی همانند چند سال قبل منحصر به ۴ استان نیست و کشت آن به استان‌های مختلفی گسترش پیدا کرده است که خود این پراکندگی کشت، مدیریت و برنامه ریزی را سخت می نماید؛با وجود ظرفیت‌ها و استعدادهای فراوان موجود در کشور در عمل سیاست‌گذاری‌ها و برنامه ریزی ها، هیچگاه در خور جایگاه واقعی آن نبوده است و به همین دلیل مشکلات و چالشها در این بخش روند فزاینده ای دارد؛ اولین لازمه برنامه ریزی، آمار می باشد که متاسفانه با همه ادعاهایی که میشود، در سیستم کشاورزی ایران آمار سالانه قابل استناد و محکمی درخصوص سطح دقیق زیر کشت سیب زمینی میزان تولید، میزان فروش رفته و میزان انبار شده وجود ندارد؛ بخش دولتی بایستی با استفاده از آمارهای مستند سطح زیر کشت و میزان نیاز داخلی کشور و امکان صادرات را پیش بینی و میزان مورد نیاز سطح زیر کشت در فصول مختلف را به استان‌های مستعد ابلاغ کند؛ قطعا با بی تفاوتی به کشاورز سیب زمینی کار و برخورد فرسایشی، سطح زیر کشت کنترل نخواهد شد و پیشنهاد میشود اقدامی که در سال های گذشته در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان جهت مساحی سطح زیر کشت سیب زمینی و تعیین واقعی سطح زیر کشت در کل استان همدان انجام شد، در همه استانهایی که کشت سیب زمینی انجام میشود به موقع  صورت پذیرد و سپس این اطلاعات سریعا  جمع آوری و مورد پردازش قرار گیرد و آن زمان است که مشخص میشود که ما به این سطح تولید احتیاج داریم یا خیر و سپس جهت  کاهش یا افزایش تولید برنامه ریزی لازم انجام و عملیاتی شود. 

دولت باید صادرکنندگان سیب زمینی را حمایت کند

- به دولت و وزارت های مربوطه پیشنهاد می شود به جای بحث خریدهای تضمینی و صرف هزینه های بسیار گزاف جهت خرید تضمینی که با آن شرایط خرید و آن قیمت پایین خرید تضمینی، کشاورز کوچکترین رغبتی به آن نشان نمی دهد و به جای به رخ کشیدن حمایت از طریق خرید تضمینی نسبت به پرداخت کمکهای بلا عوض جهت ساخت کارخانجات صنایع تبدیلی، یارانه حمل و پرداخت مشوق های صادراتی اقدام نماید؛ بدیهی‌ است هزینه این طرح ها بسیار کمتر از هزینه خرید تضمینی و حاشیه سیاسی آن است.

دولت باید صادر کنندگان سیب زمینی را حمایت نماید و از بحث تعهد ارزی مستثنا نماید، چراکه واقعیت امر ان است که در صادرات سیب زمینی به کشور عراق و افغانستان اصلا ارزی جابه جا نمیشود و بیشتر مبادلات ریالی می باشد؛ متاسفانه به علت همین تعهد ارزی در سالهای گذشته بسیاری از صادر کننده های ما زمین گیر شدند.

پیشنهاد می‌شود به کاردان های اقتصادی سفارتخانه های کشور همسایه دستور اکید  شود تا اقدامات لازم در خصوص توسعه صادرات محصولات کشاورزی را در اولویت کار خود قرار دهند و ترتیب دیدارهای تجاری تجار کشورهای همسایه را در برنامه کار خود قرار دهند.

کمک به ساخت کارخانه ها و صنایع تبدیلی و رفع موانع تولید  از اولویت دولت باید قرار گیرد.

افزایش قیمت تضمینی محصولات جایگزین مانند کشت گندم، جو  و طرحهایی  تشویقی راهکار بسیار مناسبی است برای کنترل سطح زیر کشت سیب زمینی.

پرداخت تسهیلات به صنایع تبدیلی تحت عنوان سرمایه در گردش جهت خرید سیب زمینی

چاره ای جز خداحافظی با سیستم کشاورزی سنتی نداریم

۲-راهکار ها در بخش خصوصی و تشکل‌ها: امروزه کشاورزی مدرن  و حرفه ای، صرفاً مدیریت عملی مراحل کشت، داشت، برداشت وحداکثر تولید از نظر کمی و کیفی ترجمه نمی شود، بلکه کشاورزی مدرن از مرحله قبل از تولید مانند تأمین نهاده ها، ماشین آلات و نهاده ها کشاورزی شروع، ودر حلقه تولید( کاشت، داشت، برداشت ) مرحله خرید محصول، صنایع تبدیلی تکمیلی و سیستم توزیع فروش و مقوله صادرات ادامه می‌یابد؛ اگر به اندک منابع آبی و خاکی باقیمانده کشور  و بقاء کشاورز و کشاورزی ایران می اندیشیم چاره ای جز خداحافظی از سیستم کشاورزی سنتی و  اینکه حرفه ای شویم و به کشاورزی مدرن روی آوریم نداریم!

بدیهی است کشاورزان به تنهایی قادر به ورود، به تک تک عوامل فوق را  نخواهندداشت و تنها راه مدیریت حلقه های فوق، ورود تشکل‌های موجود و استفاده از قابلیت‌ ها و توانمندی‌های این تشکل‌ها در مدیریت عوامل فوق در راستای برنامه های مدون ابلاغی کلان بخش دولتی است.

ریحانی در ادامه اذعان داشت: دقت کنید استفاده از تشکل ها نه ایجاد، منظور آن است که ما به حد کافی تشکل‌های رنگارنگ با اسامی و عنوان‌های مختلف ایجاد کرده ایم و از همین تعداد، که تا حال توانسته اند بقای خود را حفظ نمایند، می توانیم در جهت افزایش بهره وری تولید و تکمیل زنجیره های تولید استفاده کنیم؛ شرکتهای بسیار خوبی زیر مجموعه سازمان تعاون روستایی  در سطح کشور به صورت مویرگی حتی در دورافتاده ترین روستاها نیز  وجود دارد و بایستی از این تشکلها که دارای  قابلیتهای بالقوه و بالفعلی هستند به نحو احسن استفاده نمود.

اما در این بین  وضعیت و ساختار، تعدادی از  شرکت‌ها و تشکل‌ها نیز بنا به دلایلی دچار ضعف و عدم کارایی هستند که بایستی جهت استفاده بهینه از توانمندی تشکل‌ها ابتدا موارد فوق مرتفع گردد و تشکل‌های  راکد حذف و شرکتهای ضعیف را با  تشکل‌های قوی‌تر ادغام و تبدیل به تشکل های  تخصصی جامع و فراگیر نمود و در سطح کشور با جانمایی درست مستقر کرد و کمک‌ها و پیشتیبانی های دولت را به آنها ارائه و به آن‌ها در جهت مدیریت تولید و افزایش بهره وری و تکمیل زنجیره های تولید اختیارات لازم داده شود و از آنها بهره جست؛ در آن صورت خواهد بود که این تشکل‌ها اثر بخشی کافی را خواهند داشت، چرا که یک تشکل کار گشا بهتر از صد تشکل راکد و در خواب است!

مدیر عامل شرکت سیب زمینی کاران بهار گفت: نکته قابل توجه دیگر آن است که کوچک شدن بدنه دولت، کاری بسیار مفید و درخور تقدیر است ولی قسمتی که از بدنه دولت کوچک شده است باید به بخش خصوصی و تشکل‌هایی که وجود دارند محول شوند نه آنکه حذف گردد و یا با ایجاد تشکلی جدید، موازی تشکل‌های قدیمی برنامه ها را مختل و از دسترس خارج نمود.

مجید ریحانی مدیرعامل سیب زمینی کاران بهار در پایان افزود: و اما کاهش شدید منابع آبی و خاکی و همچنین ضعیف شدن کشاورزان از بُعد مالی به دلیل زیان‌های سنواتی، فرصت را برای برنامه ریزی و اجرای برنامه بسیار محدود کرده است و باید بخش‌های دولتی و تشکلهای مرتبط در کنار هم و در کوتاهترین زمان ممکن  و شاید از همین فردا جهت برنامه مدون و قابل اجرا هر چه سریعتر اقدام نمایند.

انتهای پیام/