سیستم مدیریت پورتال پایگاه خبری نشاط شهر

در سال‌های اخیر، بخصوص سنوات کرونا و بعد از آن ،  شاهد گسترش پدیده احداث خانه باغ در روستاهای شهرستان بهار بوده‌ایم. این امر در حالی روی می‌دهد که تبعات سوء آن بر ابعاد مختلف، از جمله کشاورزی، منابع طبیعی و فرهنگ بومی، بر کسی پوشیده نیست. در این راستا، ضروری است با اتخاذ رویکردی مبتنی بر عقلانیت و قانون ، به بررسی و تحلیل این پدیده  مخرب پرداخته و راهکارهایی برای مدیریت و مهار آن ارائه نماییم.

 تخلف از ضوابط قانونی و مقررات جهاد کشاورزی

احداث خانه باغ در بسیاری از موارد، بدون اخذ مجوزهای لازم از مراجع ذیصلاح، از جمله جهاد کشاورزی، صورت می‌گیرد. این امر مغایر با صریح قوانین و مقررات ناظر بر حفظ کاربری اراضی کشاورزی و صیانت از منابع طبیعی است.

قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها مصوب ۱۳۷۴، هرگونه تغییر کاربری در اراضی زراعی و باغ‌ها را بدون مجوز از کمیسیون متشکل از نمایندگان وزارتخانه‌های جهاد کشاورزی، مسکن و شهرسازی، امور اقتصادی و دارایی و سازمان حفاظت محیط زیست ممنوع اعلام کرده است.

آیین‌نامه احداث بنا و تأسیسات در اراضی کشاورزی و باغ‌ها مصوب ۱۳۸۹، ضوابط و مقررات دقیقی را برای احداث بنا و تأسیسات در این اراضی تعیین کرده است.

متأسفانه، در بسیاری از موارد، شاهد احداث بناهای غیرمجاز در قالب خانه باغ در اراضی کشاورزی هستیم که علاوه بر تضییع حقوق بیت‌المال، به هدر رفتن منابع طبیعی و تخریب محیط زیست منجر می‌شود.

آسیب به هویت و فرهنگ روستایی

احداث بی‌رویه خانه باغ در روستاها، هویت و فرهنگ اصیل روستایی را با خطر نابودی مواجه می‌کند. مهاجرت افراد غیربومی به روستاها برای سکونت در این خانه باغ‌ها، به تدریج ارزش‌ها و آداب و رسوم سنتی روستاها را تحت الشعاع قرار می‌دهد.

راهکارهای قانونی و مدیریتی

۱_ تشديد نظارت بر ساخت و سازها: جهاد کشاورزی موظف است با تشدید نظارت بر ساخت و سازها در روستاها، از احداث بناهای غیرمجاز در قالب خانه باغ جلوگیری کند.

۲_استفاده از ظرفیت دهیاری‌ها: دهیاری‌ها به عنوان نهادهای مردمی در روستاها، می‌توانند در زمینه صدور مجوز و نظارت بر ساخت و سازها نقش‌آفرینی کنند.

۳_حمایت از کشاورزان: ارائه تسهیلات و حمایت‌های لازم از کشاورزان برای رونق کشاورزی و جلوگیری از فروش زمین‌هایشان به منظور احداث خانه باغ ضروری است.

۴_توسعه گردشگری روستایی: با ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای رونق گردشگری روستایی، می‌توان از مهاجرت افراد به روستاها برای سکونت در خانه باغ‌ها جلوگیری کرد و زمینه اشتغالزایی و توسعه پایدار را در روستاها فراهم نمود.

جمع‌بندی

احداث خانه باغ در روستاها، پدیده‌ای است که در صورت عدم مدیریت صحیح، می‌تواند تبعات سوء متعددی به دنبال داشته باشد. ضروری است با اتخاذ رویکردی مبتنی بر قانون و مقررات، ضمن جلوگیری از تخلفات در این زمینه، به حفظ کاربری اراضی کشاورزی، صیانت از منابع طبیعی و حفظ هویت و فرهنگ روستایی اهتمام ورزیم.

 مجید رهبری _ کارشناس کشاورزی 

انتهای پیام/ص