یکی از الزامات مهم استان همدان به‌خصوص شهر جهانی سفال (لالجین) برای ارزآوری و توسعه صادرات، داشتن بسته‌بندی مناسب کالاهای تولیدی از جمله سفال و سرامیک است.
به گزارش نشاط شهر در یک نگاه تخصصی باید گفت بسته‌بندی چهره کالاست و نخستین ارتباط مستقیم با مشتری است و تا حد زیادی وظیفه ارائه یک تصویر ذهنی مطلوب از کالا را برعهده دارد.
از نظر روانی برخورد نخست و تصویری که ما از اشخاص داریم مهم‌ترین تصویر و تعیین‌کننده‌ترین است، این قاعده در مورد کالا نیز صادق است.
به تعبیری این مقوله چراغ قرمزی است در برابر توقف عابران جلوی ویترین خرده‌فروشی‌ها و به‌حق آن را به عنوان «فروشنده خاموش» می‌شناسند.
بسته‌بندی چهره کالاست چون مشتری از طریق بسته‌بندی محصول را شناسایی می‌کند و پیام تولیدکننده را به خریدار می‌رساند و بین آنها ارتباط برقرار می‌کند و به محصول شخصیت می‌دهد.
بسته‌بندی از ابزار مهم بازاریابی در دنیاست که شرکت‌ها و دولت‌ها برای افزایش توان رقابتی خود در بازارهای داخلی و خارجی از آن سود می‌برند.
امروزه از بسته‌بندی فقط برای محافظت از کالا استفاده نمی‌شود بلکه برای آن نقش‌ها و مسئولیت‌های زیادی قائلند؛ از جمله اینکه ارزش افزوده ایجاد کند و به خریدار پرستیژ و اطلاعات دهد، باید مشتری را جلب کند جذابیت داشته باشد و شخصیت و شأن مشتری را حفظ کند و به مصرف‌کننده احترام بگذارد.
امروزه بسته‌بندی و تبلیغات حرف اول را در فروش و جلب مشتری در بازار بین‌المللی می‌زند؛ صنایعدستی همدان اما در این زمینه چندان حرفی برای گفتن ندارد، اطلاعاتی که بسته‌بندی صنایعدستی به مشتری می‌دهد یک معرف و بازاریاب با مهارت است.
شکل تعریف شده ابتدایی و استاندارد نقش زیادی در ترغیب مشتری برای خرید آن خواهد داشت؛ این در حالی است که صنایعدستی همدان بدون بسته‌بندی مناسب برای عرضه در بازارهای داخلی و خارجی عرضه می‌شوند و به همین دلیل صادرات حوزه صنایعدستی استان بی‌نام و نشان است.
در این زمینه آنچه بیش از هر چیز مهم جلوه می‌کند باز هم نبود بسته‌بندی برای صنایعی است که با دست نقش گرفتنشان بر اعتبار آنها می‌افزاید.
بنابراین، نباید هزینه بسته‌بندی آنقدر زیاد باشد که بهای فروش کالا را نسبت به کالاهای مشابه غیرقابل رقابت کند.
حال این نکته را باید برای تولیدکنندگان، صادرکنندگان و فروشندگان مشخص کرد که منظور از بسته‌بندی در این برهه زمانی، گران بودن مواد اولیه بسته‌بندی و رکود بازار فروش مزید بر علت بر عدم استقبال از بسته‌بندی صنایعدستی شده است اما باید گفت قرار نیست تمام هزاران نوع جنس تولیدی کارگاه‌ها هر کدام در یک قطعه کارتن درجه یک با تزئینات آنچنانی به بازار عرضه شود.
باید تلاش کرد با همکاری تولیدکنندگان و فروشندگان، بیشترین کارتن‌های مصرفی فعلی (مواد شوینده، تخم‌مرغ و...) جای خود را به کارتن‌هایی دهند که با افزایش تنها ۱۰ تا ۲۰ درصدی در قیمت کارتن با مرغوبیتی بسیار بهتر از کارتن‌های مصرفی فعلی با برند لالجین پایتخت سفال ایران در بین فروشندگان و توزیع‌کنندگان توزیع شود که می‌تواند پله اول بسته‌بندی در صنعت سفال لالجین باشد و به مرور با رونق بازار و سنجش میزان رضایت‌مندی خریداران این هنر زیبای سفالگری با استقبال از روش‌های جدید بسته‌بندی در رونق بازار و افزایش ارزش افزوده برای هنرصنعت سفال و سرامیک لالجین گام‌های اساسی برداشته شود.
در صورت نبود بسته‌بندی مناسب و برچسب معرفی کالا، ارتباط منطقی با مشتری برقرار نشده و در این صورت استقبال برای خرید کم شده، آمار صادرات کاهش یافته و کیفیت تولیدات نیز به همین میزان با کاهش روبه‌رو می‌شود و در نتیجه صادرات صنایعدستی کشور به دلیل نبود توجه به بحث بسته‌بندی مناسب با مشکل مواجه می‌شود.
امروزه بازار صنایعدستی در دنیا به شدت رقابتی است و برای باقی ماندن و پیشرفت در این بازار باید سعی در تولید و صادرات کالاهای صنایعدستی با بسته‌بندی‌های مناسب و مرتبط با کالای تولید شده داشت. برای هویت‌بخشی و شناسنامه‌دار شدن صنایعدستی کشور باید به بسته‌بندی اهمیت داده شود.
اگر می‌خواهیم کالایی مانند خاک را تبدیل به محصولی قابل صادرات برای ارزآوری کنیم؛ ناگزیر از بسته‌بندی زیبا و مناسب هستیم، بحثی که متأسفانه روز به روز موجب کمرنگ‌تر شدن استقبال خریداران از محصولات سفال ما می‌شود.
یافتن راهی برای فروش، جذب بیشترین مشتری و ایجاد جذابیت برای کسب بازارهای جدید همواره در رأس برنامه‌های هر بازرگان موفق قرار دارد.
احمد رجبی راغب
خبرنگار و کارشناس روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان همدان
*نشاط شهر هیچ مسئولیتی نسبت به نظرات ندارد و نمایش نظرات دلیلی بر تائید یا رد آنها نیست
* در نظرات ارسالی دقت شود که در آن توهین و افترا به اشخاص نسبت داده نشود.
* نظراتی که مغایر با اصول نظام جمهوری اسلامی باشد نمایش داده نمی شود.