به گزارش نشاط شهر به نقل از روزنامه همدان پیام، بهگفته کارشناسان، ایران از نظر تولید و تنوع صنایع دستی در دنیا پس از چین و هند، مقام سوم را دارد، اما جایگاه ایران از نظر تولید و صادرات صنایع دستی با پتانسیلهای موجود همخوانی ندارد. این موضوع نشان میدهد که کشورمان از نظر تجارت صنایع دستی با مشکلات بسیاری دستوپنجه نرم میکند. اما آیا ایران در میان بازیگران اصلی تولید و صادرات صنایع دستی، حرفی برای گفتن دارد؟ چرا برخی از کارشناسان و فعالان صنایع دستی معتقدند که ایران نمیتواند با همتایان خود در جهان رقابت کند؟
عواملی که صنایع دستی را در صدر قرار نمیدهد
امروزه صنایعدستی کشورمان در جایگاهی که باید باشد، قرار نگرفته و تا رسیدن به جایگاه واقعی خود راه درازی در پیش دارد. فعالیتهایی که در طول این سالها در این حوزه انجام گرفته نتوانسته استعدادهای بالقوه را بالفعل کند، بنابراین، میتوان گفت که کافی نبودهاست. بهگونهای که کماکان شاهد شکاف قابلتوجهی در وضعیت بالفعل صنایعدستی در عرصه بینالمللی هستیم.
مقوله صادرات یکی از مهمترین خلاءهایی است که این حوزه در کشورمان با آن مواجه است. درحالیکه صادرات صنایعدستی میتواند برای کشور ارزآوری داشته و همچنین در اشتغالزایی نیز مؤثر باشد و از همه مهمتر فرهنگ و هنر ما را در سطح بین المللی توزیع کند؛ اما متاسفانه در همه این سالها بنابه دلایل مختلف از جمله عدم ثبات روابط اقتصادی خارجی، بیتوجهی به صنایع فرهنگی و خلاق، اتخاذ سیاستهای غلط، تغییرات پیدرپی مدیریتی و تمرکز بر بازار نفت باعث شده که نتوانیم جایگاه واقعی خود را پیدا کنیم.
کارشناسان بر این باورند، برای جبران این کاستیها لازم است سازمان برنامه و بودجه تسهیلات لازم را در اختیار فعالان این حوزه قرار دهد. علاوهبراین، وزارت صمت نیز مشوقهای صادراتی را برقرار کرده و وزارت خارجه هم به صادرات صنایع فرهنگی توجه ویژهای داشتهباشد.
علاوهبر مطالب گفتهشده، سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری نیز برای بهبود اوضاع این حوزه به بازتعریف ساختارهای مربوط به صادرات فرهنگ و اقتصاد فرهنگ نیاز دارد. در این میان بخش خصوصی هم وظیفه دارد، بیشترین سهم فعالیتها را به خود اختصاص دهد. به این معناکه، با راهاندازی شرکتهای بزرگ، تخصصی و رقابتی و تقسیم حوزههای جغرافیایی فرهنگ پتانسیلهای خود در این حوزه را پیدا کرده و تقویت کند.
تحقق همه اینها نیازمند توجه به برنامهای مدون و مستمر، حمایت ویژه از سوی دولت است، جای شکرش باقیاست که علیرغم همه این کوتاهیها هنوز هم کشورهای جهان به صنایعدستی ایران با دیده احترام مینگرند، بنابراین، برماست که قدر این سرمایه ارزشمند را بدانیم و از آن نهایت استفاده را ببریم.
صادرات ۲۴ میلیون دلاری صنایع دستی همدان
در این زمینه معاون صنایعدستی ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان همدان از صادرات ۲۴ میلیون دلاری صنایع دستی این استان در شش ماهه نخست امسال خبر داد.
هاشم مظاهری با اشاره به اینکه صادرات ۲۴ میلیون دلاری مربوط به صادرات رسمی و غیررسمی از استان است، افزود: به علت ضوابط و مقررات گمرک و سخت شدن ارتباط با دیگر کشورها، صنعتگران به صادرات غیررسمی روی آوردهاند.
وی با بیان اینکه به طور معمول ۸۰ درصد صادرات استان به سفال لالجین تعلق دارد، اضافه کرد: خوشبختانه صنعتگران شهر جهانی سفال بازار خود را پیدا کرده و قسمت اعظم صادارت صنایع دستی همدان را به خود اختصاص دادهاند.
معاون صنایعدستی ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان همدان ادامه داد: صنایع مبل منبت، رودوزی سنتی، زیورآلات سنتی، مصنوعات چرمی، سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی و... در جایگاه بعدی صادرات صنایع دستی استان قرار دارند.
وی ادامه داد: در میان رشتههای صنایع دستی استان، مبل منبت تویسرکان و ملایر نیز مورد استقبال کشورهای دیگر قرار گرفتهاند و متقاضیان این رشتهها بیشتر کشورهای حوزه خلیج فارس است.
معاون صنایعدستی ادارهکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان همدان بیشترین صادرات صنایع دستی را به کشور عراق عنوان کرد و گفت: امارات، آذربایجان، عمان، آلمان، ایتالیا و کشورهای اوراسیا از جمله مقاصد صنایع دستی همدان هستند.
عدم توجه به سلیقه مخاطب در طراحی محصول
سروش مهرابی هنرمند همدانی میگوید : علاوه بر انتقاداتی که متوجه دولت و مسوولان است، نقدهایی هم بر عملکرد هنرمندان وارد است؛ بهگونهای که با یک بررسی میدانی میتوان به این نتیجه رسید که کاربردی نبودن صنایعدستی و عدم توجه به سلیقه مخاطب امروزی در طراحی محصول از مهمترین این انتقادات است. صنایعدستی در عصر حاضر نیاز به روح جدید و روزآمد کردن محصولات دارد که تحقق آن در گرو خلاقیت و هنر هنرمندان است.
علاوهبر این موارد، تزیینی شدن صنایعدستی چالش بزرگی را برای این هنر بهوجود آورده که انتظار میرود.
با برنامهریزی دقیق این چالش برطرف شده و صنایعدستی به عنوان یک مقوله کاربردی دوباره به زندگی مردم بازگردانده شود.
بر اساس گزارشی از Globe News Wire، ارزش بازار جهانی صنایع دستی در سال ۲۰۲۰ به بیش از ۴۶۶ هزار و ۷۲۰ میلیون دلار رسید و انتظار میرود تا پایان سال ۲۰۲۷، ارزش این بازار در جهان، به ۸۴۷ هزار و ۷۳۰ میلیون دلار برسد.
صنایع دستی نقشی حیاتی در توسعه اقتصادی کشورها و مناطق مختلف ایفا میکنند. این تولیدات میتوانند برای درآمدزایی ارزی و ایجاد فرصتهای شغلی در یک کشور نقش مهمی ایفا کنند و در عین حال نیاز به سرمایهگذاری کمتری نیز دارند.
در سالهای گذشته، با ظهور خردهفروشیهای آنلاین و گسترش کانالهای مختلف تجارت الکترونیک و کسبوکار آنلاین، دسترسی به صنایع دستی برای مصرفکنندگان سراسر جهان راحتتر شده و این امر فروش و صادرات کالاهای صنایع دستی در دنیا را افزایش داده است.
از دیگر عواملی که باعث رشد این بازار شده، تغییر طرحهای سنتی به مدرن یا تلفیق طرحهای سنتی و مدرن با یکدیگر است که در میان مصرفکنندگان امروز طرفداران بسیاری دارد. از طرفی، این روزها توسعه پایدار و حفظ محیط زیست، یکی از دغدغههای مهم مردم سراسر جهان است؛ بنابراین تولید صنایع دستی میتواند به این نیاز مهم مصرفکنندگان نیز پاسخ دهد.
جدای از این، صنعت رو به رشد گردشگری فرصتهای گستردهای را در اختیار صنعتگران و تولیدکنندگان صنایع دستی محلی قرار داده تا محصولات و کالاهایی را تولید کنند و گردشگران بتوانند به عنوان سوغات آنها را بخرند. تولید و صادرات صنایع دستی، میتواند علاوه بر رشد اقتصادی یک منطقه، جذابیتهای فرهنگی و هنری آن را نیز به جهانیان معرفی کند.
انتهای پیام/ص
*نشاط شهر هیچ مسئولیتی نسبت به نظرات ندارد و نمایش نظرات دلیلی بر تائید یا رد آنها نیست
* در نظرات ارسالی دقت شود که در آن توهین و افترا به اشخاص نسبت داده نشود.
* نظراتی که مغایر با اصول نظام جمهوری اسلامی باشد نمایش داده نمی شود.