دانشبنیان مصداقی از اقتصاد مقاومتی است که کمترین وابستگی را به ساختارهای بینالمللی و تکانههای آن دارد و خروجی خط تولید دانشبنیان پیش و بیش از آنکه یک خط تولید صنعتی انبوه باشد، یک خط تولید فکر و اطلاعات و علم و ایده است.
دانشبنیانها در پی آن هستند که وضعیت و ساز وکارهای فعلی تولید را با روشهایی که ریشه در علم دانشگاهی و آکادمیک دارد ارتقا دهند.
از همین جهت میتوان مدعی شد که خط تولید دانشبنیان در لالجین نیز این ظرفیت را داراست که خروجی تولید صنعتی را بهبود بخشیده و بهرهوری تولید را در بخشهای صنعتی سفال و سرامیک بهبود بخشد.
تولید دانشبنیان در لالجین، حرکت به سمت تولید کالا، محصول و الگوهای بهرهوری است که چندان مورد توجه کارگاههای تولیدی قرار ندارند. کارگاه تولیدی در پی تولید کالا و محصولی است که برای او سود اقتصادی به ارمغان بیاورد. نفس این موضوع یعنی قیمت تمام شده محصول نباید به اندازهای بالا رود که آن را از حیّز انتفاع اقتصادی ساقط و از سبد خرید تعداد زیادی از افراد اجتماع خارج کند. لاجرم عموم کارگاههای تولیدی لالجین در مقیاس متوسط و کوچک به سمت تولید محصولاتی میروند که مشتری عام داشته باشد و تولیداتش در سبد خرید او بگنجد. هرچند این تولید باید گذشته سفالگری این دیار را مخدوش نکرده و از چرخه رقابت خارج نکند .
وقتی دانش و نوآوری در ساخت سفالهای زیبای لالجین و در جریان تولید دخیل باشد؛ یعنی محصول با دانش و فناوری ارزش بالاتری پیدا کرده و محصول دانش بنیان تولید می شود و برای این نوع تولید و توسعه محصول نیاز به نیروی انسانی متخصص، تحصیل کرده و نخبه وجود دارد.
وقتی دانش وارد تولید یا خدمات بشود، ارزش افزوده ایجاد می کند و این در واقع موجب ایجاد ارزش افزوده در اقتصاد می شود. به همین دلیل و با توجه به نیاز فعلی لالجین و ظرفیت نیروی انسانی، دانش بنیان کردن تولید برای لالجین یک اولویت است تا محصولات تولیدی لالجین در کنار علم و فناور بتواند پله های ترقی را طی کند.
تولید دانش بنیان مهمترین گام در انتقال از اقتصاد منبع بنیان به اقتصاد دانش بنیان است.
با تحقق اقتصاد دانش بنیان یکی از معضلات اقتصادی یعنی عدم بهره وری محقق خواهد شد، با توجه به اینکه بهره وری را موتور محرک رشد اقتصادی می نامند، اما ارتقای بهروه وری خود در گرو توسعه اقتصاد دانش بنیان است.
کارآفرین، واحد تولیدی یا سرمایه گذاری که دنبال ایجاد یا توسعه خط تولیدی می باشد بدون تردید باید با نگرش دانش محور، فناور و تحلیل همه جانبه کار، اقدام نماید تا تولیدی توجیه پذیر، رقابت پذیر و پایدار داشته باشدو این مقوله در لالجین به جرات میتوان گفت مغفول مانده و بدان پرداخته نشده و یا اگر هم شده با استقبال مواجه نشده است.
با توجه به مطالب فوق الذکر؛ مهمترین موضوع در توسعه اقتصاد دانش بنیان لالجین ، دانش بنیان کردن تولیدات کارگاههای سفال و سرامیک لالجین است که در زیر به برخی از راهکارهای عملی آن اشاره می شود؛
یکی از مهمترین راه های دانش بنیان کردن تولید درلالجین و در تمامی ابعاد آن، راه اندازی واحد تحقیق و توسعه در بطن مجموعه تولیدی یا حتی در شروع فعالیت و در شهر است، که در صورت فعالیت مناسب واحد تحقیق و توسعه پویا؛ تولیدی برخاسته از نیاز بازار، نوآور و فناور خواهیم داشت. تحقق این امر موجب توسعه محصول بر اساس نیاز بازار و فروش مناسب خواهد بود و با اینکار شاهد رونق و اشتغال بیشتر در این هنرصنعت شهر جهانی خواهیم بود .
یکی دیگر از راهکارهای ضروری در دانش بنیان نمودن تولید؛ بهره مندی از توان دانش و تخصص، متخصصین، نخبگان و نیروی انسانی تحصیل کرده است که می توانند در ایجاد و عملیاتی کردن ایده های نوآورانه و تولید محصولات دانش بنیان نقش کلیدی ایفا نمایند که ایجاد و رونق مرکز علم و فن آوری، ایجاد واحد تحقیق رنگ و لعاب، ایجاد واحد آنالیز بدنه ، ایجاد واحد تحقیق پخت و کوره، ایجاد رشته های دانشگاهی مرتبط، ایجاد زمینه مناسب برای اشتغال هنرمندان با شرایطی مطلوبتر از شرایط دانشگاهی برای هنرمندان از جمله آن موارد است.
اشتغال دانش محور
باید گفت رابطه مستقیمی بین تولید محصول با ارزش افزوده بالا و به کارگیری نیروی انسانی متخصص، تحصیل کرده و نخبه وجود دارد. چرا که اگر محصولی با بهره گیری از دانش و تخصص نیروی انسانی با ارزش تر شود، نیازهای متناسب و در شان نیروی انسانی شاغل نیز از فروش محصول برآورده و تامین خواهد شد و بلاتردید چرخه ایده پردازی و نوآوری در توسعه محصول و کسب و کار در جریان خواهد بود و در نتیجه رقابت پذیری و توسعه کسب و کار را به دنبال خواهد داشت و این یعنی تولید و اشتغال دانش بنیان که می توانند نیازهای بالفعل و بالقوه همدیگر را پوشش دهند و لالجین بعنوان شهر جهانی سفال که باید زیرساخت های لازم را برای ماندگاری عنوان شهر جهانی را برای این شهر به ارمغان آورد توجه به این مقوله است .
چند چالش اساسی در مورد اشتغال دانش بنیان لالجین و راه حلهای پیشنهادی
یک چالش در به کارگیری نیروهای متخصص و نخبه شرکت های دانش بنیان و کارگاههای تولید سفال و سرامیک وجود دارد و آن هم عدم دسترسی سریع، آسان، مکانیزه و هوشمند این دو به همدیگر می باشد که با بهره مندی از فناوری اطلاعات و نرم افزارهای کاربردی و ایجاد بانک اطلاعاتی یکپارچه قابل مرتفع نمودن است.
موضوع دیگری که می تواند بحث اشتغال دانش بنیان در شهر جهانی سفال را با چالش مواجه نماید؛ عدم سازگاری رشته های تحصیلی، واحدهای درسی و همچنین تخصص و مهارت دانش آموختگان با نیازهای تخصصی بازار کار و در واقع نیازهای تولیدی کالا یا خدمات محصولات دانش بنیان است.
موضوع دیگر در مورد قوانین و مقررات حاکم در روابط کارگری-کارفرمایی و همچنین بیمه تامین اجتماعی است که با پیشرفت کسب و کارهای نوین، دورکاری، قراردادهای کار موقت و بکارگیری نیروی انسانی متخصص، نیازمند بروز رسانی این قوانین هست که متولیان امر باید اقدام لازم را انجام دهند.
موضوع بسیار حائز اهیمت در تحقق شعار سال 1401 (تولید؛ دانش بنیان، اشتغال آفرین) و در واقع توسعه اقتصاد دانش بنیان ( قالب کوچکتر یعنی لالجین) مشروط به همکاری تمامی بخش های این زیست بوم می باشد، در صورتی که یکی از عوامل به وظایف ذاتی خود آگاهی نداشته و یا از عمل بدان سرباز زنند، به احتمال بسیار بالا نتایج بدست آمده، نتایجی مطلوب نخواهد بود.
برای مثال حتی در صورت تولید محصول با کیفیت با همکاری واحد تولیدی و واحد دانش بنیان، عدم توجه در اعطاء مجوزهای لازم به موقع و یا تسهیلات و خدمات ضروری مورد نیاز برای تجاری سازی، قطعا فروش محصول دانش بنیان را با چالش مواجه خواهد نمود، لذا باید توجه داشت که این موضوع به صورت زنجیروار بهم وابسته می باشند.
خوشبختانه قوانین و حمایتهای قابل توجهی برای توسعه دانش بنیانی در کشور تصویب شده است، که می شود با عمل به این قوانین و حمایت از تولیدات دانش بنیان، گام های موثری در افزایش سهم دانش بنیانی و ایجاد ارزش افزوده در اقتصاد بخصوص اقتصاد لالجین که علاوه بر اشتغال ساکنین خود، اشتغالی بالای سه هزار نفر از شهرهای همجوار را نیز که برعهده دارد، بانجام رساند.
در صورت تحقق برنامه های تولیدی با بهره گیری از نوآوری، دانش نوین، پیشرفت های علمی و در واقع تولید دانش بنیان و اشتغال آفرینی برپایه دانش و تخصص، بدون تردید توسعه اقتصادی در شهر جهانی سفال محقق می گردد و آثار این امر در ایجاد اشتغال پایدار، حل مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم، کاهش تورم، افزایش رشد اقتصادی، افزایش درآمد سرانه، افزایش رفاه اجتماعی، کم رنگتر شدن مهاجرت سفالگران متبحر و تغییر شغل آنان ، افزایش صادرات هدفمند و چشم گیر و کاهش واردات بی رویه محصولات مشابه ، نمایان خواهد شد.
لالجین – احمد رجبی راغب – روزنامه نگار
انتهای پیام/ص
*نشاط شهر هیچ مسئولیتی نسبت به نظرات ندارد و نمایش نظرات دلیلی بر تائید یا رد آنها نیست
* در نظرات ارسالی دقت شود که در آن توهین و افترا به اشخاص نسبت داده نشود.
* نظراتی که مغایر با اصول نظام جمهوری اسلامی باشد نمایش داده نمی شود.