سیستم مدیریت پورتال پایگاه خبری نشاط شهر

 چکیده:

در این مقاله، به بررسی پدیده برداشت غیرمجاز آب از چاه‌های کشاورزی در شهرستان بهار پرداخته می‌شود. ابعاد حقوقی، عرفی و شرعی این موضوع مورد بحث قرار گرفته و راهکارهایی برای مقابله با این چالش ارائه می‌شود.

مقدمه:

منابع آب زیرزمینی، به عنوان یکی از حیاتی‌ترین منابع طبیعی، در معرض تهدیدی جدی به نام برداشت غیرمجاز از چاه‌های کشاورزی قرار گرفته‌اند. این پدیده، تبعات ناگواری برای منابع آب، محیط زیست، اقتصاد و جامعه به دنبال دارد. شهرستان بهار نیز از این معضل مستثنی نبوده و برداشت غیرمجاز آب از چاه‌های کشاورزی، به یکی از چالش‌های اصلی این منطقه تبدیل شده است.

 ابعاد حقوقی:

قوانین مرتبط: طبق قانون آب مصوب 1354، حفر چاه‌های غیرمجاز و برداشت آب از آنها جرم محسوب شده و برای متخلفان مجازات‌هایی از جمله جریمه نقدی، حبس و انسداد چاه در نظر گرفته شده است.

نیاز به اجرای قاطع قانون: با وجود وجود قوانین متعدد، ضعف در اجرای قاطع آنها، زمینه را برای سوءاستفاده افراد و ادامه این معضل فراهم کرده است. تشدید نظارت‌ها و برخورد قاطع با متخلفان، اولین قدم در جهت حل این مشکل خواهد بود.

 ابعاد عرفی:

احترام به آب در فرهنگ ایرانی: در فرهنگ ایرانی، آب به عنوان مایه حیات و نعمتی الهی مورد احترام است و برداشت غیرمجاز از آن، عملی ناپسند و غیرقابل قبول تلقی می‌شود.

تضعیف انسجام اجتماعی: این عمل، می‌تواند به تنش و درگیری بین کشاورزان و همچنین بین کشاورزان و سایر اقشار جامعه منجر شود و انسجام اجتماعی را خدشه‌دار کند.

 ابعاد شرعی:

حرمت برداشت غیرمجاز در شرع اسلام: در شرع اسلام نیز برداشت غیرمجاز آب از چاه‌ها حرام و ناپسند دانسته شده است. این عمل، به مثابه تضییع حقوق دیگران و ظلم به آنها محسوب می‌شود.

 مسئولیت در قبال نسل‌های آینده: اسلام بر حفظ منابع طبیعی و صیانت از آنها برای نسل‌های آینده تأکید دارد و برداشت غیرمجاز آب، اقدامی مغایر با این آموزه تلقی می‌شود.

 راهکارها 

۱_ توسعه منابع آب جایگزین:

استفاده از روش‌هایی مانند آب‌شیرین‌کن‌ها و تصفیه فاضلاب و نیز استفاده از سهم حق آبه خط انتقالی آب تالوار به استان همدان  می‌تواند منابع آب جایگزین برای مصارف کشاورزی و صنعتی فراهم کند.

این امر می‌تواند به کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از برداشت غیرمجاز کمک کند.

۲_ حمایت از کشاورزی پایدار:

حمایت از روش‌های کشاورزی پایدار و کم‌مصرف، می‌تواند به کاهش نیاز به برداشت آب از منابع زیرزمینی کمک کند.

این امر شامل استفاده از روش‌های آبیاری کارآمدتر، کشت گیاهان کم‌آب‌بر، و استفاده از کودها و آفت‌کش‌های ارگانیک می‌شود.

۳_توانمندسازی جوامع محلی:

جلب مشارکت جوامع محلی در مدیریت منابع آب، می‌تواند به افزایش آگاهی و احساس مسئولیت آنها در قبال حفظ این منابع ارزشمند کمک کند.

می‌توان از طریق آموزش، ارائه تسهیلات و تشویق ابتکارات محلی، جوامع را در این زمینه توانمند کرد.

۴_استفاده از فناوری:

استفاده از فناوری‌های نوین مانند سیستم‌های پایش از راه دور و سنجش از راه دور، می‌تواند به شناسایی و رصد برداشت غیرمجاز آب کمک کند.

این امر می‌تواند به اجرای موثرتر قوانین و جلوگیری از سوءاستفاده از منابع آب منجر شود.

۶_همکاری بین‌بخشی:

حل معضل برداشت غیرمجاز آب نیازمند همکاری و همدلی همه دستگاه‌ها و نهادهای ذیربط، از جمله وزارت جهاد کشاورزی، سازمان آب منطقه‌ای، قوه قضائیه، سازمان حفاظت محیط زیست، و نهادهای مدنی است.

هر یک از این نهادها باید وظایف خود را به درستی انجام داده و با یکدیگر همکاری کنند تا به راه‌حلی جامع و پایدار برای این مشکل دست پیدا شود.

۷_نقش رسانه‌ها:

رسانه‌ها می‌توانند با اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی، نقش مهمی در افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت حفظ منابع آب و تبعات برداشت غیرمجاز ایفا کنند.

همچنین می‌توانند با انعکاس فعالیت‌های مثبت در این زمینه، به تشویق و ترغیب مردم به مشارکت در حل این مشکل کمک کنند.

 نتیجه‌گیری:

برداشت غیرمجاز آب از چاه‌های کشاورزی، مشکلی چندوجهی است که نیازمند عزمی ملی و همکاری همه دستگاه‌ها و آحاد جامعه برای حل آن است. با اتخاذ راهکارهای مناسب و فرهنگ‌سازی صحیح، می‌توانیم به حفظ این منبع ارزشمند برای نسل‌های آینده امیدوار باشیم. 

مهدی رهنما _فعال مدنی

انتهای پیام/ص