سیستم مدیریت پورتال پایگاه خبری نشاط شهر

به گزارش نشاط شهر به نقل از همدان پیام ، با وجود این شاهد تاریخی، مقاومت در برابر این محصول در ایران غیرممکن شد و امتیاز تولید، فروش و صادرات این محصول در سال 1294 هجری و به حکم مجلس شورای ملی در انحصار دولت قرار گرفت، به این ترتیب در سال 1316 نخستین کارخانه در ایران شروع به تولید سیگار کردکه امروزه به نام شرکت دخانیات ایران شناخته می‌شود.

این شرکت یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های تهیه، تولید و توزیع تنباکو و دخانیات در ایران است در چند شهر غیر از تهران نیز دارای کارخانجات است از مهمترین مراکز تولید این شرکت «مجتمع‌های دخانیات تهران، گیلان، گلستان، آذربایجان غربی، اصفهان، کردستان و مازندران» می‌باشد.

از جمله محصولات این شرکت نوستالژی زر وشیراز و خانواده بهمن، تیر، فروردین و زیکا و همچنین تی‌فور (T4)، انواع تنباکو، سیگاری‌های بهمن مشکی، سیگار اشنو ویژه و سیگار فیلتردار می‌باشد.

 سایه مافیا در بازار دخانیات همدان
برای گزارش درمورد دخانیات پرسان پرسان وارد بازار همدان می شوم، از خیابان اکباتان گرفته تا شهدا چند مغازه سیگارفروشی وجود دارد، بالاخره سراز راسته حسین خانی درمی آورم،جایی که مرکز اصلی عرضه دخانیات همدان است، همه مغازه دارهای این راسته ،سرشان گرم مشتری هایشان است ،هیچ کس حوصله پاسخ دادن به پرسش ات یک خبرنگار کنجکاو را ندارد .
وارد مغازه های سیگارفروشی می شوم ،سیگارفروشان در پاسخ به هر پرسش ،جواب سربالایی می دهند،بعضی ها به آرامی از سایه سنگین مافیا در بازار دخانیات صحبت می کنند.
سعید که از سال 92 در کار فروش و عرضه دخانیات می‌باشد می گوید: من فروشگاه لباس داشتم اما پس از تحقیق متوجه شدم بازار سیگار بیشتر از بازارهای دیگر سودآور است ، در نتیجه وارد بازار دخانیات شدم.
وی در ادامه می افزاید: بیشتر مشتری‌ها از لحاظ درآمد از سطح متوسط جامعه هستند، طبق قانون فروش سیگار به زیر 18 سال ممنوع است ، اما در سال‌های اخیر به مشتری‌های نوجوان و زیر 18 سال ما اضافه شده است. حدود 70% مشتری‌هایم را آقایان و 30% را خانم‌ها تشکیل می‌دهند.
سعید در ادامه می گوید: فصل تابستان به دلیل مطبوع بودن آب و هوای همدان و افزایش دورهمی‌های جوانان فروش سیگار بیشتر می شود و درآمد ما افزایش می‌یابد.
یکی از سیگارفروش ها می گوید: در این بازار سود اصلی را عرضه کنندگان عمده می برند ، عرضه کنندگان عمده با میل خود به ما یک هفته در میان جنس می دهند و اگر تمایل نداشته باشند آن را هم نمی دهند.
رضا دیگر عرضه کننده سیگار در ادامه می گوید: در بین انواع برندهای سیگار موجود در بازار برند وینستون طرفداران بیشتری دارد، رضا که از فروشندگان قدیمی بازار سیگارو دخانیات است، در ادامه می گوید: سیگار تنها ماده ای است که افراد هم در شادی و هم در اوقاتی که غمگین هستند، مصرف می کنند. به عنوان سیگارفروش ازشغلم راضی نیستم ،گرچه ازنظردرآمد، کاری پردرآمد محسوب می شود اما از نظرفرهنگی این کار را دوست ندارم .
به نظر می رسد سیگار راحترین ماده در دسترس برای همه اقشار جامعه می باشد که در دکه ها، مغازه هاو خواروبار فروشی ها قفسه مخصوص به خود رادارد.
حسن 25 سال سن داردوحدود 15 سال است سیگار مصرف میکند، اومی گوید: باسیگار کشیدن حالت آرامش و شادی پیدا می کنم، وی در ادامه می گوید: در ابتدا سیگار را برای تفریح با دوستانم مصرف می کردم اماباگذشت زمان دیگر به آن عادت کرده ام.
به هرحال رشد تورم و گرانی ها بر بازار سیگار هم تاثیر داشته است و عرضه کنندگان دخانیات از رشد چندین برابری قیمت سیگارهای تولید داخل وخارجی می گویند، یکی از فروشندگان سیگار از کیفیت بالای سیگارهای قاچاق و قیمت پایین آنها می گوید، و اینکه این سیگارها در بین مشتریان طرفداران زیادی هم دارد.
ولی ا... که در زمینه عرضه قلیان فعالیت دارد در گفتگو با همدان پیام می گوید: قلیان کشیدن به نوعی کلاس در بین خانواده هاتبدیل شده است و اکثر خانواده ها با این تصور که مصرف قلیان ضرر کمتری نسبت به سیگار دارد به طرف مصرف قلیان می روند .
در ادامه گزارش خود با اشاره یکی از مغازه دارها به داخل یکی از مغازه هایی که ظاهرش به سیگارفروشی نمی خورد ، می خزم ، داخل مغازه پر از کارتن هایی است که روی هم چیده شده اند، دو مرد جوان داخل مغازه هستند،یکی از آنها در حال حساب و کتاب است، در ابتدای ورودم احساس می کنم ، اشتباهی واردمغازه شده ام،  پس  از کمی دقت روی کارتن ها را می خوانم ،به انگلیسی تنباکو نوشته است ، خودم را معرفی می کنم، یکی از مردان جوان دستپاچه می شودو به اصرار به من می گوید کارداریم ، وقت پاسخگویی نداریم، وقتی که اصرار می کنم کمی درباره کارشان توضیح دهند، محترمانه مرا از مغازه بیرون می کنند.

 قروه و نگار خاتون شهر و روستای بدون دخانیات است
یک کارشناس حوزه دخانیات وزارت بهداشت در گفتگو با همدان پیام گفت: در یک مطالعه 4 ساله از سال 88 تا 93 استان همدان به عنوان سومین استان در مصرف دخانیات معرفی شده است، البته وضعیت مصرف قلیان در استان همدان به نسبت استان‌های جنوبی مثل هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و کرمان بالا نیست.
مهدی خدابخشی در ادامه اظهار داشت: بررسی‌های انجام شده در سال 90 نشان می‌دهد که مصرف روزانه قلیان در بین خانم‌ها 3/2 درصد و در آقایان 7/4 درصد می‌باشد، در مجموع 5/3 درصد افراد جامعه را مصرف‌کنندگان قلیان تشکیل می‌دهند، که  پس  از گذشت 10 سال شاهد افزایش این روند در بین خانواده‌هاهستیم.
خدابخشی با بیان اینکه در طرح تحول سلامت، وزارت بهداشت موظف شده تا خدمات مشاوره و ترک را در همه مراکز بهداشتی مثل درمانگاه‌ها اجرا نمایدو هر مرکز باید یک مشاور روانشناس، یک پزشک برای خدمات‌رسانی به مراجعه‌کنندگان جهت ترک دخانیات داشته باشد.  پس  از اینکه متقاضیان ترک دخانیات وارد مراکز بهداشتی می‌شوند تشکیل پرونده می‌دهند، غربالگری می‌شوند و میزان مصرف روزانه و نوع مصرف آنها مشخص می‌شود و در مرحله  پس  مورد مشاوره های لازم قرار می‌گیرند.  پس  از مشاوره، در یک بازه زمانی یک ماهه و  پس  سه ماهه و در نهایت 6 ماهه این مشاوره ها ادامه می‌یابد تا فرآیند ترک دخانیات تکمیل شود. در مواردی که فرآیند ترک نیاز به درمان دارویی داشته باشد توسط پزشک مرکز انجام می شود.البته به دلیل کمبود منابع انسانی این طرح فقط در نصف مراکز شهری استان در حال اجرا است.
این کارشناس بهداشت حوزه دخانیات در ادامه افزود: از تیرماه سال جاری مرکز ترک دخانیات شهدا (در ابتدای خیابان تختی) به صورت پایلوت و نمونه ایجاد شده است در این مرکز یک خط تلفن مجزا، یک مشاور روانشناس و یک پزشک به عنوان پزشک مرکز مستقر می‌باشد.
خدابخشی با تأکید بر اینکه موضوع ایجاد مرکز ترک دخانیات از سال 95 در استان مطرح بودتا به افراد خواستار ترک دخانیات کمک کند اما به دلیل تحریم‌ها و تأمین نشدن داروهای ترک سیگار، تعطیل شدند، در این مراکز علاوه بر داروهای ترک سیگار، بر چسب ترک سیگار، آدامس‌های ترک سیگار در اختیار مراجعه کنندگان قرار می‌گرفت.
با آغاز سال 1400، مجدد این طرح شروع شد و حداقل یک مرکز در استان به این امر اختصاصداده شد و در صورت موفقیت به سایر شهرستان‌ها تعمیم داده شودکه جایگاه شهدا اولین مرکز ترک دخانیات است.
این کارشناس بهداشت در ادامه گفت: در نظر داریم در هر شهرستان یک داروخانه برای تهیه و توزیع داروهای ترک سیگار فعال شود که نزدیک به مرکز بهداشت شهرستان باشد.
وی در ادامه اظهار داشت: در استان همدان شهر قروه و روستای نگار خاتون به عنوان شهر و روستای بدون دخانیات معرفی شده‌اند، لازمه داشتن شهر و روستای بدون دخانیات اجرای پروتکل‌های سازمان بهداشت جهانی- WHO - می‌باشد.
وی درپایان گفت: بیمارستان قلب و عروق فرشچیان در شهر همدان به عنوان نخستین مرکز درمانی در کشور می باشد که به عنوان یک مرکز درمانی بدون سیگار و دخانیات مصرفی شده است و گواهینامه مکان بدون دخانیات از وزارت بهداشت دریافت کرده است، در این بیمارستان بیماران، پرسنل و مراجعه‌کنندگان حق مصرف دخانیات را ندارند.

 ماهیانه 700 میلیون نخ سیگار وارد بازار همدان می شود
مرتضی بید آبادی : مسئول بازرسی صنعت و معدن و تجارت استان همدان در گفتکو با همدان پیام گفت:از زمانی که شرکت دخانیات به بخش خصوصی واگذار شد، مجموعه ای در سازمان صنعت و معدن وتجارت راه اندازی شد با نام مرکز برنامه ریزی و نظارت بر دخانیات کشور که وظیفه آن نظارت بر تولید و واردات و توزیع و قیمت سیگار در بازار بود.
بیدآبادی افزود: طبق قانون مبارزه با قاچاق کالاو ارز، تمام افراد فعال در شبکه تولیدو توزیع سیگار از تولید کننده تا واردکننده،توزیع کننده، و خرده فروش سیگارمی بایست، تمام آمار خرید وفروش خود را در سامانه تجاری وزارت صمت ثبت کنندتا رصد کالاهای دخانی به شکل الکترونیکی شود.
وی در ادامه گفت: پس از حذف ارز واردات سیگار، شرکت دخانیات ایران سیگارهای ایرانی و شرکت های خارجی مثلJTI و BATتحت لیسانس اقدام به تولید سیگارهای خارجی کردند.
بیدآبادی در ادامه افزود: واردات سیگاررا دیگر به شکل گذشته نداریم و ارز اختصاصی در این حوزه به واردات کاغذسیگارها،فیلترهاوتوتون تعلق می گیرد که برای تولید سیگار به کار می رود.
مسئول بازرسی سازمان صمت در ادامه گفت:در بازار ایران حدود110برند مختلف سیگار داریم که 60برند به صورت قانونی و 50 برند از شیکه قاچاق وارد بازار توزیع می شود.
وی در ادامه افزود:در سیگارهای وارداتی از اسانس و ترکیبات طعم دهنده استفاده می شودو ترکیبات دیگری غیر از توتون در آن وجود دارد که برای بدن مضر است وکیفیت آنها نسبت به سیگارهای ایرانی پایین تر است اما در بین جوانها طرفداران زیادی دارند.
مسئول بازرسی سازمان صمت در پاسخ به گران بودن سیگارهای داخلی نسبت به سیگارهای قاچاق گفت:هزینه تولید سیگارهای داخلی بالا است و مالیات وواسطه ها در این بازارباعث افزایش قیمت سیگارهای تولید داخل می شود.
عمده فروش کشوری با5/1درصد سود،سیگار رابه عمده فروش استانی می فروشد،عمده فروش استانی با5/2درصد سودسیگار را به دست خرده فروش می رساند وخرده فروش هم با قیمت مصوب آن را به دست مصرف کننده می رساند،یک پاکت سیگار از در کارخانه تا به دست مصرف کننده برسد 5هزار تومان افزایش قیمت دارد.
طبق آخرین آمار دریک سال گذشت، تورم سیگار به طور میانگین حدود 30درصد در بازار آزاد و حدود 20درصد تورم دولتی داشته است، در شبکه توزیع سیگار،5عمده فروش کشوری،76عمده فروش استانی، و 132خرده فروش،و خواربارفروشان دارای مجوز هستند.
بیدآبادی در پایان افزود: سود قانونی هر کارتن سیگار وینستون50هزار تومان است، اما در بازارتا سقف 300هزار تومان هم فروخته می شود، البته فروش نخی سیگار ممنوع است.
 وی در ادامه گفت :همدان یکی از شهرهای پرمصرف سیگار است ، تقریبا ماهی 700نخ سیگار در همدان توزیع می شودکه 300میلیون نخ توسط توزیع کنندگان در همدان ،200میلیون نخ هم به صورت شخصی از تهران تهیه می شود و 200میلیون نخ نیز از مجاری قاچاق وارد بازار همدان می شود، که نسبت به جمعیت 5/1 میلیونی این شهر رقم قابل توجهی است.
مدیر عامل شرکت دخانیات استان همدان  نیز خیلی کوتاه درباره فعالیت حوزه تحت امر خود گفت : موضوع تهیه وتوزیع دولتی با این شرکت بوده و هیچ برنامه ومجوز اطلاع رسانی  ومصاحبه نداریم وتصمیم گیری یا فرهنگ سازی را به مرکز ارجاع داد که تماس با شرکت مرکز نیز با پیچ  وخم و پاس کاری تهران نشین ها بی نتیجه ماند!
با توجه به افزایش تعدادخانم های سیگاری و میزان چشمگیر مصرف دخانیات ووجود ساختمانی در ضلع غربی چهارراه پاستور رابطه ای دارد که تداعی کننده پرسشی است برای اینکه بدانیم  ، فلسفه این شرکت(دخانیات) توزیع وافزایش مصرف دخانیات است که ارمغان آن سرطان است؟ یا برعکس فرهنگ سازی برای کنترل وکاهش مصرف؟
البته که سود سرشار بازار دخانیات با گزینه دوم منافات دارد .

نویسنده : معصومه معظمی

انتهای پیام/ص